Çox təəssüf ki, insanların çoxu 60-70 yaşdan sonra həyatla vidalaşır. Amma bəzi insanlar da var ki, 100 yaşdan sonrasını görə bilir. Sizin üçün də maraqlıdır, uzunömürlü insanların sirri nədədir? Bilmək istəyirsinizsə, yazını diqqətlə oxuyun.
Chengmai Çinin tropik adası Hainanda bir sıra kənddən və portağal bağçalarından ibarət olan bir bölgədir. Yerlilərin çoxu gündəliyi bir neçə dollara istilik imkanı olmayan evlərdə yaşayır, yaşlılarsa döyüşlərdən və qıtlıqlardan çox çəkmişdir. Ancaq yenə də dünyada ən uzun ömürlü insanlar orada yaşayır. 560 min əhalisi olan bölgədə 200 adam 100 yaşın üzərindədir ki, bu dünyanın digər bölgələrinə nisbətən olduqca yüksək bir sayıdır. Üstəlik dünya daxilində 110 yaşını aşan 400 adamdan üçü də oradadır.
Li Aizhu da onlardan biridir. Şəxsiyyətinə görə 1900-ci ildə doğulan Li 11 yaşındaykən son Çin imperatoru devrilmişdir. Ağ saçlı çinli bir ventilyatoru sərinlətməyə çalışdığı kiçik yataq otağından hər gün qalxıb ailə fermalarındakı ördəkləri izləyir ancaq. Dövlət ona uzun yaşından əldə etdiyi məşhurluq üçün bir lövhə belə vermişdir. Artıq 63 avro ətrafında bir aylıq pensiyası və pulsuz tibbi baxım xidməti edir.
Ailənin rolu
Kubada, Yunan adalarında, Yaponiyada və Kosta Rikada da çox sayda uzun ömürlü adam var. Mütəxəssislər bunu həyat tərzlərində ailənin mərkəzi rol alması, fiziki fəaliyyət və bitkilərlə bəslənmə kimi bəzi ortaq nöqtələrə bağlayır.
Çin Yapon işğalından vətəndaş müharibəsində kommunistlərin zəfərinə qədər dramatik çevrilmələri səhnə oldusa da Chengmai'də dəyişən bir şey olmamışdır. Yerlilərin çoxu hər zamanki kimi taxıl əkməyə davam etmişdir. Həyat yoldaşı Wu Aihe ilə birlikdə kiçik bir anbarda yaşayan 86 yaşındakı Wang Kailu da buna işarə edir və "tarladakı çətin işlərdən başqa heç idman etmədim ki, mən" deyir.
104 yaşındakı Bu Yuhe isə hər gün içdiyi pivənin uzun ömürdə əhəmiyyətli bir payı olduğunu söyləyir. 31 uşağı və nəvəsi olan Sheng She də "Hər axşam bir az spirt qəbul edirəm, isti tutur" deyir.
Mütəxəssislərə görə ictimai həyat da uzun ömrün açarıdır. Chengmai'daki qəhvəxana hər gün kart oynayıb, söhbət edən yaşlılarla dolub daşır. Elm adamları ayrıca zəngin bölgələrdə uzun ömürlü insanlara az rast gəlindiyini yazır. "Belə bir hava və həyata sahib olduqdan sonra insanın özünü yaxşı hiss etməsi üçün çox da bir şeyə ehtiyacı yoxdur" deyir. Holdaway, "Sadə bir ev, ağcaqanad örtüyü, bir cüt bambuk stul və birlikdə vaxt keçirə biləcəyimiz başqa insanlar yetər" şəklində danışır.