Fizika sahəsindəki kəşfləri ilə tarixə adını yazdıran elm adamları arasında adi çəkilən Albert Eynşteynin həyatı (14 Mart 1879 - 18 aprel 1955) haqqında bilməniz lazım olan olduqca maraqlı məlumatları sizlər üçün yığdıq. E = MC2 düsturu ilə adini yaddaşlarımıza yazdıran Eynşteyn haqqında faktalar ..
1. Eynşteyn doğulduğunda başı böyük və kök bir körpə.
Doğulandan sonra bir neçə həftə edilən yoxlamalardan normal bir körpə olduğu ailəsinə bildirilmişdi. Enişteyin uşaqlığı digər uşaqlara görə az daha yavaş başlamışdı.
2. Eynşteyn, uşaqlığında çox çətin danışmışdı.
Danışmağa başlayanda da çox yavaş danışırdı. Eynşteyn 9 yaşına gələnə qədər də bu belə davam etdi. Ailəsi onun əqli qusurlu olduğunu düşünürdü. Əslində bizim də bildiyimiz kimi belə bir vəziyyət yox idi.
3. Eynşteyn bir kompasdan ilham almışdı.
Eynşteynin elmə atasının ona yatağında xəstə yatarkən göstərdiyi kompas ilə başlamışdı.Kompas, Eynşteynin çox marağını çəkmişdi. Eynşteyn, kompası dəfələrlə ətrafında fırlatmasına baxmayaraq içindəki ox eyni nöqtəni göstərəndə, kosmosda qeyri-adi güclərin olduğunu və ona təsir etdiyini düşünürdü.
4. Eynşteyn univeristetə daxil olmaq üçün verdiyi imtahanda uğur qazanmayıb.
17 yaşındaykən, İsveç Federal Polytechnic məktəbinin imtahanlarına girmişdi.Giriş imtahanında riyaziyyat və elm hissəsini keçdi. Lakin tarix, xarici dil, və coğrafiyadan kəsildi. Eynşteyn bunundan sonra ticarət məktəbinə getdi. Bir il sonra imtahanlara təkrar girərək İsveç Federal Polytechnic məktəbinə girməyi bacardı.
5. Eynşteyn ayrıldığı ilk həya yoldaşı ilə maraqlı bir anlaşmaya imza atmışdı.
İlk həyat yoldaşı Milevanı qəbul etdiyi müqavilədə Eynşteyn "Mənimlə,mən istəmədiyim müddətcə danışmayacaqsan!"Demişdi. 2 oğulları olan cütün evlilikləri, Eynşteynin akademik işlərinə görə davamlı dünya səyahətinə çıxdığı üçün çox getmir və ayrılırlar. Eynşteyn, ayrıldığı həyat yoldaşı ilə birlikdə yaşayarkən onunla bir müqavilə imzalayır. Bu razılaşmanın maddələri belədir:
A. Əmin olacaqsan!
B- Paltar maşınından çıxan paltatrlarımın təmiz olduğuna nəzarət et.
C- Otağımda hər gün üç növ yemək olacaq.
D- Yataq otağıma və iş yerimə girilməyecək, masamı yalnız mən istifadə edəcəyəm.
E. Mənim icazəm olmadan kimsəni tanımayacaqsan, ictimai əlaqə qurmayacaqsan.
Bu vaxt davamlı arada bir pərdə olduğu halda eyni evdə yaşayırlar. Bu vəziyyət bizə "Ayrılsaq da bərabərik" kinosunu xatırlatdi.
6. Eynşteynin Atatürkə yazdığı məktub!
Almaniya da minlərlə elm adamlarına başladılan təzyiq üzərinə Eynşteyn 1933-cü ildə Atatürkə məktub göndərərək bu insanlarınTürkiyədə işləməsini qəbul etməsini istənmişdir. Bunun nəticəsində yüzlərlə insan Türkiyə üniversitelərinə gələrək uzun illər işləmiş və universitetə böyük töhfələr vermişdir.
7. EynşteyninTürkiyədə 5 dənə əkilmiş ağacı var ...
Edilən araşdırmalara görə Eynşteynin heç Türkiyəyə gəlmədiyi görülür. Lakin ölkədə Eynşteyn adına əkilmiş 5 ağac var. Bu necə olur? 31 May 2014-cü ildə Yıldız Texniki Universitetində təşkil ediləcək olan Təhsil Texnologiyaları sammitində Eynşteyn adına əkilən ağaclar üçün özünə sertifikat belə veriləcək.
8. Eynşteyn, Atom bombasını kəşf edir.
Amerikalılar 1940-cı illərdən bəri atom bombasının kəşf etdirməyə çalışırdı. Albert Eynşteynin "Diqqət edin, nəsillər nüvə silahları üzərində işlər gedir" şəklindəki xəbərdarlığıyla hərəkətə keçmişlər.Lakin 1945-ci ildə ilk atom bombası testi müvəffəqiyyətlə reallaşdıranda, Almaniya çoxdan döyüşdən çıxmışdı.
9. Eynşteynin beyni oğurlandı!
18 Aprel 1955-ci ildə Eynşteyn daxili qanaxmadan keçindi. 76 yaşında, Princeton Xəstəxanasında gecə saat 01.55-də dünyasını dəyişdi. Yarılması zamanı Tomas Stoltz Harvey o gecə növbətçi idi və Eynşteynin ölüm səbəbini təyin etmək lazım idi.Beyni kəlləndən çıxardıqdan sonra öz-özünə "Bu dünyamız haqqında hər şeyi dəyişdirən beyindir" demişdir.Eynşteyn öldükdən sonra bədəninin bütləşdirərək tapılmasını istəmədilər. Bunun üçün ailəsi tərəfindən öldükdən sonra yandırılması fikri ortaya atıldı. Harvey bədəni yandırılması üçün hazırladı. Beyni isə öz səfər çantasına qoydu və evinə apardı. Beləcə Eynşteynin beyni oğurlanmış oldu.
Tərcümə etdi: Bəsti Mehralıyeva