Stress sözündən tez-tez istifadə edirik. Amma stress nədir soruşsanız, bəlkə də bir çoxu bilmir. Əgər siz də bilməyənlərdənsinizsə, o zamana diqqətlə oxuyun.
Stress – emosional gərginlik, xarici qıcıqlandırıcıların təsiri nəticəsində insan psixikasının yüklənməsidir. Stress nə yaxşı, nə də pisdir. Bu sözün müsbət və ya mənfi məzmun alması onun hansı kontekstdə işlədilməsindən asılıdır. Bir tərəfdən stress həyatı canlandıran, xilas edən qüvvə, digər tərəfdən isə həyatı məhv edə biləcək qüvvədir.
Stressin insanlar üzərindəki təsiri insanlara görə dəyişməkdədir. Ümumi olaraq aşağıdakıları qeyd etmək olar:
• özünə inamsızlıq
• yuxu pozğunluğu
• müxtəlif sağlamlıq problemləri
• gələcək qorxusu
• məişət və iş qəzalarında artış
• iş tempinin düşməsi
• səhv addımlarda artış
• sosial münasibətlərdə azalma
• rəqabətin artması
• güvənsizlik duyguları
• mübahisənin artması
• işləmə müddətinin artması və ya azalması vs.
Stressli vəziyyətdə nə edə bilərik?
• Xeyr! - deməyi öyrənin. Ekstra işlərə, istəmədiğiniz sosial və zamanınız olmayan dəvətlərə xeyr demek sakit bir həyat üçün önəmli bir addımdır. Bunun üçün zaman-zaman sakit və yalnızlıq üçün vaxt ayırın.
• Ehtiyaclarınızı seçimlərə çevirin. Əsas ehtiyaclarımız yemək, su və özümüzü istidən,soyuqdan qorumaqdan ibarətdir. Geriyə qalan hər şey sizin seçiminizdir.Beləliklə yaşamınızdaki seçimlərinizə çox bağlanmayın.
• Şübhəçi və həyəcanlı olmayan insanlarla dostluq edin. Heç bir şey pessimist bir insanın duyğularının keçici olması qədər təsirli deyildir. Qısa bir müddət içində siz də onun kimi ola bilərsiniz.
• Əgər işiniz uzun müddət oturmaqla əlaqədardırsa, arada bir ayağa qalxıb bədəninizi rahatladın.
• Yuxunuzu alın. Tez yatma vərdişi qazanın.
• Xaos içində səliqə yaradın. Evinizi və işinizi elə bir şəkildə idarə edin ki, nəyin harda olduğunu bilin. Əşyalarınızı yerlərinə qoymağı vərdiş halına gətirin, beləcə bir şeyləri axtarmanın stressindən azad olarsınız.
GÜLÜN.............NİYƏ Gülək? deyə soruşursunuzsa aşağıdakı faktları oxuyun.
• Vilyam Osper ingilis filosofu və həkimi qeyd edir ki, gülüş həyatın musiqisidir və gün ərzində 17 dəqiqə gülən insan bir il ömrunu uzadır.
• Yaponiyada vərəm xəstələri ilə gülmə seansları keçirilir.
• Malaziyada imtahan qabağı tələbələrə nəfəs təlimləri və gülmə seansları verilir.Bu seansları keçənlər rahat imtahan verirlər
• Amerikada artıq 10 ildir ki, hərbi hissə komandirlərini gülüş seminarlarına göndərirlər..Dərsləri məşhur aktyor Çarlz Metkaf aparır və dərsin adı "yumorobika" adlanır.
Beləliklə stressə meydan oxuya bilərsiniz.
Korrektor: Abdullazadə Sevinc